Sûnensbelied

Yn de gemeenten Achtkarspelen en Tytsjerksteradiel is troch beide gemeenterieden in nij mienskiplik gemeentlik folkssûnensbelied oannaam.

It giet oer sûn libjen, wurkjen, opgroeien en libjen. De gemeenten binne nijsgjirrich nei wat wichtich is foar ynwenners en hoe't se gearwurkje kinne om dit te berikken. It is krúsjaal om de omjouwing sa te ûntwerpen dat it sûn gedrach stimulearret. En, neist in sûne libbensstyl, is it ek wichtich om saken lykas earmoede, dielname en wenomjouwing te beskôgjen, om't dizze ynfloed hawwe op sûnens.

Lês hjir de gearfetting fan it memo

Groepsgesprekken

Wy hawwe mei 90 minsken praat oer sûnensbelied. It doel wie om ferhalen, ûnderfiningen en goede ideeën te sammeljen. Hoe kinne wy mei-inoar wurkje om de sûnens fan minsken yn Achtkarspelen en Tytsjerksteradiel te ferbetterjen?

De ferhalen waarden brûkt as ynput foar nij belied en as ympuls om mear te ferbinen en nije manieren te finen om gear te wurkjen. Wy hawwe bewust petearen iepen hâlden. Dit holp minsken om har eigen ûnderfiningen te dielen. Foar de measten fan 'e oanwêzigen wie it de earste kear dat se it ûnderwerp sûnens tegearre yn in mingde groep besprutsen hiene.

Lês mear oer de petearen

Gemeentlik sûnensbelied

Gemeenten hawwe in wetlike ferplichting om de sûnens fan harren ynwenners te befoarderjen. Se fiere ferskate aktiviteiten út. Hjoeddeiske prioriteiten binne ûnder oaren it bestriden fan obesitas en problematysk alkoholgebrûk.

Neist it befoarderjen fan sûnens binne der twa oare taken: sûnensbeskerming en sykteprevinsje, dy't foar in grut part ûnder de ferantwurdlikens falle fan 'e Gemeentlike Sûnenstsjinst (GGD). GGD Fryslân is de iepenbiere sûnenstsjinst foar de Friese gemeenten, dy't ynfeksjesyktebestriding, jeugdsoarch en miljeuadvys leveret. It advisearret gemeenten ek oer de sûnens fan 'e Friese ynwenners.

Projekten

Dit binne foarbylden fan guon fan 'e sûnensprojekten dy't de gemeenten Achtkarspelen en Tytsjerksteradiel tegearre útfiere:

  • JOGG (Sûne Jeugd, Sûne Takomst) hat as doel in sûne omjouwing te kreëarjen, wêrtroch jongeren de kâns krije om sûn op te groeien. Sjoch it ynformaasjeblêd fan JOGG 2021-2022 foar mear ynformaasje.
  • Mei sportstimulaasje High Five ynwenners fan alle leeftiden wurde oanmoedige om genôch te bewegen.
  • Yn it projekt Promising Start wurde oansteande âlden taret op 'e komst fan harren bern, mei spesjale oandacht foar de earste 1000 dagen.
  • De útfiering fan it Previnsje- en Hanthaveningsplan sil helpe om oermjittich drugsgebrûk te foarkommen.
  • Sûne Skoalle Friesland biedt skoallen en pjutteboartersplakken stipe foar har eigen sûnensbelied op lokaasje.
  • Wy brûke it programma Sûn Yn! om sûnensferskillen te ferminderjen.

Inisjativen fan ynwenners en organisaasjes

Sûnens is in fokus op in protte gebieten, net allinich fia gemeentlik sûnensbelied. Tal fan positive sûnensinisjativen, inisjearre troch ynwenners en organisaasjes, kinne potinsjeel bydrage oan in lang en lokkich libben. Guon foarbylden:

  • Mei Elkoar Yn Droegeham (MEYD): bewenners en professionals wurkje gear oan in sûne buert, wêrûnder in wurkgroep Fit en Sûn.
  • Trynwâlderein: belangebehartiging yn in netwurk foar âlderein, rjochtet him op it oanbod en de fraach nei frijwillige en profesjonele soarch.
  • Ferbine Tunen Buitenpost: it kreëarjen fan gruttere ferbining tusken tunen en it fergrutsjen fan biodiversiteit yn lânskippen en iepenbiere griene romten. Bygelyks troch it plantsjen fan bollen yn bermen en it siedzjen fan blomsied.
  • 't Stationnetje: plakken yn Hurdegaryp en Buitenpost dêr't jongeren hinne kinne as se wurkje wolle oan in doel (bygelyks it kiezen fan in skoalle, it finen fan in baan, it ûntwikkeljen fan in talint) en foar sosjaal kontakt.

Gemeentlike notysje

Friese noat

Friese gemeenten wurkje gear oan de ambysje (pdf) foar goede sûnens en wolwêzen mei gelikense kânsen foar elkenien yn Fryslân.

Nasjonale notysje

De nasjonale oerheid en gemeenten wurkje gear. Dizze memorandum sketst nasjonale prioriteiten foar folkssûnens en jout rjochting foar lokaal sûnensbelied.

GGD Friesland

Lês mear oer de GGD op GGDFryslan.nl .

Om te freegjen?

Nim dan kontakt mei ús op fia gemeente@t-diel.nl .